Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların zorunlu karşılık oranlarını yeniden düzenledi ve bu karar ekonomistler tarafından çeşitli şekillerde yorumlandı. Prof. Dr. Hakan Kara, bu düzenlemenin "TCMB'nin mevduat faizlerini yükseltici bir adım" olduğunu belirtti. Ekonomist Emre Alkin ise "Bankalara faizi artırın diyor" yorumunda bulundu.
Zorunlu Karşılık Oranlarındaki Düzenleme:
Merkez Bankası, gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 45 ile 50 arasında olan bankalar için aylık artış hedefini 0,8 puana yükseltti. Gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 60’ı geçen bankalar için ise aylık artış hedefi kaldırılarak, yüzde 60’ın üzerinde kalma şartı getirildi.
Ekonomistlerden Yorumlar:
Prof. Dr. Hakan Kara: Kararı, "TCMB'nin mevduat faizini yükseltici ve dövize yönelimi sınırlayıcı yeni tedbirler aldığı" şeklinde yorumladı. Ayrıca, bu adımın net bir parasal sıkılaşma anlamına geldiğini ve mevduat faizlerini artıracağını söyledi. Kara, TL mevduat oranını artırabilen bankaların zorunlu karşılık maliyetlerinin düşeceğini ve bu durumun aracılık maliyetlerini azaltacağını belirtti. Sonuç olarak, mevduat faizleri artarken kredi-mevduat farkının azalacağını ifade etti.
Prof. Dr. Selva Demiralp: TCMB'nin TL mevduatı destekleyici adımlarının, parasal aktarım mekanizmasının gerektirdiği sıkılaşma ile tutarlı olduğunu vurguladı. Demiralp, hanehalkının büyük bir kısmının harcamalarını öne çekmeyi tercih ettiğini belirterek, mevduat faizlerinin harcamaları caydıracak seviyede olmadığını ve TL varlıklarının tasarruf için cazip bir alternatif sayılmadığını ifade etti. TCMB'nin attığı adımların tasarrufu teşvik edeceğini, dolarizasyonu sınırlayacağını ve harcamaları azaltacağını söyledi.
Ekonomist Emre Alkin: TCMB'nin adımını "TL mevduata destek" olarak değil, bankalara zorla "TL Mevduat Faizini artırın" demek olarak değerlendirdi. Alkin, son anketlerde kimsenin enflasyon hedefine inanmadığını ve TCMB'nin politika faizini artırmaya cesaret edemediğini, bu nedenle bankalara faiz artırma çağrısında bulunduğunu belirtti. Ayrıca, Merkez Bankası'nın bu adımla bankalardan "carry trade" desteği istediğini ifade etti.
Özetle, Merkez Bankası'nın zorunlu karşılık oranlarındaki düzenlemesi, TL mevduat faizlerini yükseltmeyi ve dolarizasyonu sınırlamayı hedefliyor. Bu adımların, tasarrufları teşvik etmesi ve ekonomideki dengesizlikleri gidermeye yönelik olduğu düşünülüyor.