Hem memurların hem de ödeme emrini düzenleyen mutemetlerin aile yardımında en çok hata yaptığı üç konu belli oldu
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Aile yardımı ödeneği” başlıklı 202’nci maddesinde şu hüküm yer alıyor:
“Evli bulunan Devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verilir.
Bu yardım, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1500, çocuklarından her biri için de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dâhil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise, yalnız aradaki fark ödenir. Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını 3 katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir. …
Boşanma veya ayrılık vukuunda mahkeme bu yardımın hangi tarafa ve ne oranda verileceğini de kararında belirtir.”
Aynı Kanun’un “Aile yardımı ödeneği hakkını kaybetme” başlıklı 205’inci maddesinde ise, “Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneği hakkını eşinden boşanma veya eşinin ölümü, çocuk için ödenen yardım ödeneği hakkını da çocuğun ölümü veya 206 ncı maddedeki hallerin vukuunu takip eden aybaşından itibaren kaybeder.” hükmü yer almaktadır.
Ancak uygulamada, aile yardımı ödeneği almakta iken bu ödenekten yararlanma hakkını kaybeden bir kısım personele, aile yardımı ödeneğinin verilmesine devam edilerek sık sık hata yapılmaktadır.
Örneğin, eşi menfaat karşılığı çalışan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık alan personelin eşi için aile yardımı ödeneğinden faydalanamayacağı, memurun eşinden boşanması halinde, boşanma tarihini takip eden aybaşından itibaren eş için ödenen aile yardımı ödeneğinin verilemeyeceği ve boşanma durumunda çocuk için ödenen aile yardımı ödeneğinin mahkeme kararında belirtilen tarafa ödenmesi gerektiği açıktır.
Aile yardımı ödemesinde en sık yapılan 3 hata
Ancak uygulamada;
1- Eşleri çalışıyor olmasına rağmen bazı memurlara aile yardımı ödeneğinin verilmeye devam edilebilmektedir.
2- Eşinden boşanan memura, boşanma durumunu takip eden aybaşında aile yardımı ödeneğinin verilmemesi gerekirken, aile yardımı ödenme devam edilebilmektedir.
3- Boşanma sonrasında çocuğunun velayeti memur olan eski eşine bırakılmasına rağmen çocuk için aile yardımı ödeneği verilebilmektedir.
Tüm bu hatalı ödemeler Sayıştay denetimlerinde ortaya çıkabilmekte ve daha sonra faiziyle personelden alınmaktadır. Bu nedenle, aile durumu değişenlerin çok acil bir şekilde kurumlarını bilgilendirmesi, hali hazırda hatalı bir ödeme varsa da bunun durdurması gerekmektedir.
NOT: Hatalı ödeme bu yıl çıkmasa bile bir sonraki yıl ilk denetimde çıkacaktır. Bu nedenle, memurların "nasıl olsa bulunmaz" demeyerek hatalı ödemeleri kuruma bildirmesi gerekmektedir.