657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 135.maddesi disiplin cezalarına karşı yapılacak itiraz konusunu düzenler. 135.madde şu şekildedir; “Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına karşı disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz edilebilir. İtirazda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren yedi gündür. Süresi içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir. İtiraz mercileri, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren otuz gün içinde kararlarını vermek zorundadır. İtirazın kabulü hâlinde, disiplin amirleri kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler. Disiplin cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir.”
Bu maddede yer alan disiplin cezalarını ve bu cezalara karşı hangi mercilere itiraz edileceğini daha basit bir şekilde anlatabilmek için şöyle bir tabloda gösterebiliriz;
657 Sayılı DMK Maddesi | Disiplin Cezası | Disiplin Cezasına İtiraz Makamı |
125-A | Uyarma | Disiplin Kurulu |
125-B | Kınama | |
125-C | Aylıktan Kesme | |
125-D | Kademe İlerlemesinin Durdurulması | Yüksek Disiplin Kurulu |
125-E | Devlet Memurluğundan Çıkarma | İtiraz Makamı Yoktur. |
Disiplin Cezalarına karşı hem ilgili mercilere itiraz edilip, hem de aynı anda yargı yoluna başvurulamaz. Çünkü 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Üst makamlara başvurma” başlıklı 11.maddesinde;
“1.İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.
2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.
3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.” hükmü yer almaktadır ve bu hükme göre, üst makamlara, idari işlemle ilgili bir başvuru yapılması halinde, işlemeye başlayan idari dava açma süresinin duracağı net ve açık bir şekilde belirtilmiştir.
Bu anlamda 7 günlük süre içinde itiraz edilmeyen disiplin cezalarının kesinleşmiş olacağı, benzer şekilde, itiraz edilen disiplin cezalarının, ancak itiraz mercilerinin bu konuda verecekleri karar veya süresi içerisinde itiraz hakkında karar vermemeleri üzerine kesinleşecek olması ve cezanın kesinleşmesi halinde dava konusu yapılabileceği aşikardır.
Bu nedenle, üst makamlara itiraz edilen disiplin cezalarına karşı idari dava açılabilmesi için, itiraz sonucunun beklenmesi veya süresi içinde cevap verilmediği zaman dava açılması gereklidir.