Pansiyonlu (yatılı) okul, bilindiği üzere öğrencilerin dersten sonra da okulda (pansiyonda ) kaldıkları, beslenme ve barınma (iaşe ve ıbate) ihtiyaçları ile güvenlikleri okulda sağlanan, diğer deyişle, 24 saat devletin denetim ve gözetiminde eğitimlerini sürdürdükleri, eskilerin “meccanen leyli/meccani leyli” dedikleri okullardır. Her ne kadar çocuğun eğitimden sonra akşamları okuldan evine, ailesinin yanına dönmesi ve geceyi ailesiyle birlikte geçirmesi ideal olanı olsa da, özellikle ulaşım ve toplu taşıma imkânlarının kısıtlı olduğu dönemlerde, özellikle de Cumhuriyetimizin ilk dönemlerinde öğrenciyle okulu buluşturma adına bir çözüm olarak düşünülmüş ve uygulanmıştır. Oysa günümüzde ülkemizdeki yollar ve ulaşım araçları oldukça gelişmiş, bir şehirden diğer şehre günübirlik gidip-gelişler dahi mümkün hale gelmiştir.
Ülkemizde, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı birçok resmi yatılı okulumuz bulunmaktadır. 24 saat öğrencilerin sorumluluğunu devletin üstlenmesi gerçekten çok zor bir iştir. Zira hastalıklar, kazalar, kavgalar hiç eksik olmaz pansiyonlarda. Devlet tarafından pansiyonlardaki sağlık hizmetleri için sağlık personeli öngörülmüş olsa da her pansiyona sağlık personeli istihdamı hemen imkânsız gibidir. Genelde görevlendirilen hemşireler basit pansumanlar dışında öğrencileri sağlık kurumlarına yönlendirmenin dışında pek bir işe yaramamaktadır. Yine pansiyonlarda 24 saat güvenliği sağlayacak güvenlik görevlileri de gerekli olmasına rağmen çoğun pansiyonda bulunmamaktadır. Pansiyonların yönetimi de ayrı bir sorundur, sık sık yapılan ihaleler ve mali konular ayrı uzmanlık alanıdır. Birçok pansiyonda ihaleleri mevzuata uygun yapılamadığı için soruşturmalar açılmakta, hatta adliyelerde devam eden davalar bulunmaktadır.
20-30 yıl öncesine göre ülkemizde hemen her alanda hatırı sayılır gelişmeler sağlanmıştır ki bunların başında ulaşım gelir. Özellikle büyük kentlerimizde günübirlik ulaşım sağlanamayan en küçük birim dahi kalmamış, Belediyelerimizin toplu taşıma araçları en ücra köylere kadar ulaşımı sağlamaktadırlar. Yine eski dönemlere göre servis firmaları büyüyüp gelişmiş, 80-100 km. mesafelere kadar öğrenci taşımacığı yapan servis firmalarımız bulunmaktadır. Pansiyonlu okulların, özellikle ulaşım imkânlarının kısıtlı olduğu yer ve dönemlerde ihtiyaca binaen ortaya çıktığı düşünülürse, günümüzdeki bu gelişmeler pansiyonlu okulların varlık sebebini de büyük ölçüde ortadan kaldırdığı söylenebilir.
NELER YAPILABİLİR
1.Okullar çocukların bilişsel, sosyal ve kişisel gelişimlerinden sorumlu olan kurumlardır. Öğrencilerin okul yaşantıları onların sadece akademik başarıları üzerinde değil, aynı zamanda sosyal, kültürel ve duygusal gelişimleri üzerinde de etkilidir. Sağlıklı bir gelecek için sağlıklı bir nesil yetiştirmeliyiz. Okul çağı çocuğunun ailesiyle birlikte oturmasının daha sağlıklı olduğunu söyleyen bilimsel verilere uymalıyız..“Çocuğun yeri ailesinin yanıdır” Sağlıklı olan, öğrencinin ailesinin yanında kalarak, , ana-babasının ilgi ve sevgisinden yoksun kalmadan, sevgi ve şefkat eksikliği hissetmeden ailesinin desteğiyle okula gidip gelmesidir.
2..Pansiyonlu okullar tekrar gözden geçirilmeli, pansiyon ihtiyaç analizleri yapılmalı ihtiyaç duyulmayan pansiyonlar kapatılmalıdır.
3..Özellikle ulaşım imkanları iyi olan bölgelerdeki pansiyonlar kapatılmalıdır.
4.Öğrencisi az olan pansiyonlar aynı türdeki diğer okullarla birleştirilebilir. Yani iki ayrı ilçede 25-30 kadar yatılı öğrencisi bulunan aynı türdeki iki okulun birisin pansiyonu kapatılarak, yatılı öğrencileri diğer okula aktarılabilir.
5.Küçük il ve ilçelerde müstakil pansiyonlar oluşturulmalı, her okulun pansiyonu yerine ilçenin, ilin pansiyonu olmalı, farklı okullardaki yatılı öğrenciler, ders bitiminde müstakil pansiyona gelmelidir. Bunun birçok faydası olacaktır;
a)3-5 ayrı pansiyonlu okulda şartları iyileştirmek, temizlik, güvenlik, ısıtma vb. şartları sağlamak ve sağlık personeli bulundurmak zor olabilir ama küçük illerde ve ilçelerdeki tek pansiyonda bunlar sağlanabilir.
b)Tek pansiyon uygulaması, öncelikle pansiyon şartlarını iyileştirecektir, profesyonel yönetim sayesinde hataları en aza indirecek, ekonomik açıdan, personel, yönetim, temizlik ısıtma, soğutma, beslenme, güvenlik, pansiyon yöneticisi, belletmen vb. hizmetlerde büyük tasarruf sağlanmış olacaktır.
c)Kısaca tek ve toplu pansiyon uygulaması ile hem kalite artar, hem de büyük bir tasarruf sağlanmış olur.
6.Şehirlerdeki arsaları çok kıymetli merkezi konumdaki okullar satılabilir ve buradan elde edilecek gelirle ülke genelinde yeni okullar yapılabilir. Öyle merkezi okullar vardır ki, buradan elde edilecek gelirle o okulun 40-50 katı büyüklüğünde okullar yapılabilir. Yani, mesela 30 derslikli merkezi yerdeki bir okulun satışıyla elde edilecek kaynakla, şehrin dışında, pedagojik açıdan daha elverişli sessiz, sakin bir ortamda 300 -400 derslikli okullar yapılabilir. Dolayısıyla okul çeşitleri ülke sathına yayıldıkça pansiyon ihtiyacı da azalacaktır.
